UNICEF Polska – pomagamy dzieciom

Rozłąki z dzieckiem mogą być bolesne zarówno dla dziecka, jak i rodzica. Czasami jednak rozstanie może wywoływać u dziecka niepokój i uczucie zmartwienia. Poniżej znajdują informacje, których warto być świadomym, ale także konkretne rozwiązania, które pozwolą dziecku poradzić sobie z trudnymi emocjami, towarzyszącymi rozstaniom, i ostatecznie pomogą mu poczuć się bezpieczniej. 

Czym jest lęk separacyjny?

Lęk separacyjny występuje u wielu dzieci i najczęściej dotyczy grupy wiekowej od 6 miesięcy do 3 lat. Niemowlęta i małe dzieci mogą odczuwać niepokój, gdy ich rodzic lub główny opiekun znika z ich pola widzenia. Dopiero się uczą, że te rozstania mają wyłącznie tymczasowy charakter.  

Jakie są oznaki, że dziecko może doświadczać lęku separacyjnego?

Zazwyczaj łatwo to dostrzec. Zastanów się, czy dziecko dużo płacze przy odprowadzaniu do przedszkola? To jedna z najczęstszych oznak, choć istnieją też inne objawy lęku separacyjnego: 

• Potrzeba bliższego kontaktu fizycznego podczas próby rozstania
• Płacz lub kurczowe trzymanie się opiekuna w nowych sytuacjach (dotyczy dzieci głównie w wieku od 6 miesięcy do 3 lat)
• Odmowa pójścia spać bez rodzica lub innego opiekuna w pobliżu
• Zaczyna płakać w nocy po tym, jak było już w stanie przespać spokojnie całą noc. 

Pamiętaj, że to całkowicie naturalne, że Twoje dziecko odczuwa niepokój, kiedy nie ma cię obok. Bądź wrażliwy i traktuj je ze współczuciem.

Jak mogę wesprzeć moje dziecko?

Nie ma powodu, aby czuć się winnym, gdy musisz opuścić swoje dziecko na krótki czas. Zamiast tego skup się na wsparciu go w nauce radzenia sobie z uczuciami, które pojawiają się na skutek rozstania – pomoże mu to wypracować większą niezależność.

Opowiadaj o tym, co będziecie robić później

Częścią tego, co sprawia, że dzieci są niespokojne, gdy się rozstajecie, jest obawa, że mogą cię więcej nie zobaczyć. Podzielenie się wspólnymi planami, które zrealizujecie po twoim powrocie, pomoże złagodzić obawy dziecka: „Jak skończę pracę, przyjdę po ciebie i pójdziemy razem na plac zabaw".

Ćwicz najpierw krótkie separacje i powoli je wydłużaj 

Spróbuj zostawić dziecko z zaufanym przyjacielem lub kimś z rodziny, gdy załatwiasz szybką sprawę i zobacz, jak reaguje na krótką rozłąkę. Pozwoli to maluchowi powoli przyzwyczaić się do sytuacji, w której nie ma cię obok.

Zostaw dziecku miękką zabawkę lub kocyk, aby złagodzić niepokój 

Czy twoje dziecko ma jakiś ulubiony przedmiot? Jeśli nie, dobrym pomysłem może być wprowadzenie takiego przedmiotu – maskotki lub kocyka. Może pomóc mu się wyciszyć i uspokoić, kiedy będzie zdenerwowane.

Pociesz dziecko, gdy się boi

Kiedy jesteś razem z dzieckiem, słuchaj tego, co ma do powiedzenia. Upewnij się, że zawsze reagujesz ze zrozumieniem i współczuciem na jego potrzeby. Uważaj, aby nie bagatelizować jego zmartwień. Zwracaj również uwagę na zachowania, takie jak marudzenie lub nadmierna bliskość.

Wprowadzaj nowego opiekuna stopniowo

Jeśli masz zamiar wprowadzić nową osobę do opieki nad dzieckiem, zorganizuj kilka krótkich spotkań we trójkę, zanim zostawisz dziecko sam na sam z tą osobą. W ten sposób, gdy nadejdzie czas rozłąki na dłuższy czas, nie będzie ona dla dziecka już obcą osobą.

Żegnaj się szybko i pozytywnie

Pożegnanie jest trudne nie tylko dla dziecka, ale także dla ciebie. Postaraj się zachować spokój i pozytywne nastawienie podczas pożegnania. Uśmiechnij się, powiedz dziecku, że wkrótce się zobaczycie i nie przedłużaj niepotrzebnie wyjścia. Utrzymanie tej rutyny pomoże maluchowi przyzwyczaić się do rozłąk i upewni go, że zawsze do niego wrócisz.