Tylko w tym roku 289 dzieci zginęło podczas prób dotarcia przez Morze Śródziemne do Europy
Według szacunków UNICEF od stycznia 2023 r. próbę niebezpiecznej przeprawy przez Morze Śródziemne z Afryki Północnej do Włoch podjęło 11,6 tys. dzieci. Większość w poszukiwaniu bezpieczeństwa, pokoju i lepszych możliwości podróżowała samotnie lub rozdzielona z rodzicami.
Szacunki UNICEF wskazują, że tylko w tym roku podczas przeprawy z Afryki Północnej tzw. Środkowym Szlakiem Migracyjnym co tydzień ginęło lub przepadało bez wieści prawie 11 dzieci. Od 2018 r. taki los spotkał łącznie ok. 1,5 tys. dzieci. Od stycznia 2023 r. do wybrzeży Włoch przybywało średnio 428 dzieci tygodniowo – dwukrotnie więcej niż w analogicznym okresie roku 2022 r. Większość z nich ucieka z Libii i Tunezji, po odbyciu niebezpiecznej podróży z krajów Afryki i Bliskiego Wschodu. Narażeni są na ryzyko przemocy, wykorzystywania i nadużyć. Szczególnie zagrożone przed, w trakcie i po podróży są samotnie podróżujące dziewczynki.
Wiele katastrof łodzi starających się dotrzeć do Włoch pozostaje niezarejestrowanych, co sprawia, że rzeczywista liczba ofiar wśród dzieci jest praktycznie niemożliwa do zweryfikowania i prawdopodobnie znacznie wyższa. W ostatnich miesiącach dzieci i niemowlęta znalazły się wśród ofiar na tym i innych szlakach przez Morze Śródziemne oraz na szlaku atlantyckim z Afryki Zachodniej, w tym podczas niedawnych tragedii u wybrzeży Grecji i hiszpańskich Wysp Kanaryjskich.
W poszukiwaniu bezpieczeństwa, próbując dołączyć do rodziny i szukając lepszej przyszłości – zbyt wiele dzieci wsiada na łodzie na wybrzeżach Morza Śródziemnego, tylko po to, by stracić życie lub zaginąć po drodze. Należy zrobić więcej, aby stworzyć bezpieczne i legalne ścieżki dostępu do azylu dla dzieci, jednocześnie wzmacniając wysiłki na rzecz ratowania życia na morzu. Konieczne jest też zajęcie się podstawowymi przyczynami, które sprawiają, że dzieci narażają swoje życie, decydując się na taką przeprawę.
- Catherine Russell, Dyrektor Generalna UNICEF
Środkowe Morze Śródziemne stało się jednym z najbardziej niebezpiecznych szlaków, którymi podróżują dzieci. Ryzyko śmierci na morzu jest jednak tylko jedną z wielu tragedii, na jakie są narażone. Muszą mierzyć się też z groźbą przemocy, brakiem możliwości edukacji, nalotami i zatrzymaniami imigracyjnymi lub rozłąką z rodziną. Niebezpieczeństwo dodatkowo potęgują ograniczone możliwości przemieszczania się, brak dostępu do ochrony w krajach tranzytowych oraz niewystarczające i długotrwałe operacje poszukiwawcze i ratownicze.
Zgodnie ze zobowiązaniami wynikającymi z prawa międzynarodowego i Konwencji o Prawach Dziecka, wzywamy rządy do lepszej ochrony bezbronnych dzieci na morzu oraz w krajach pochodzenia, tranzytu i docelowych, poprzez:
- ochronę praw i interesów dzieci zgodnie ze zobowiązaniami wynikającymi z prawa krajowego i międzynarodowego;
- zapewnienie dzieciom bezpiecznych i legalnych ścieżek migracji i możliwości ubiegania się o azyl, w tym zwiększenie kwot w zakresie łączenia rodzin i przesiedleń uchodźców;
- wzmocnienie koordynacji operacji poszukiwawczych i ratunkowych oraz zadbanie o szybkie sprowadzanie dzieci na ląd w bezpiecznych miejscach;
- wzmocnienie krajowych systemów ochrony dzieci, szczególnie tych pozbawionych opieki, zagrożonych wykorzystywaniem i przemocą;
- poprawę perspektyw dla dzieci i młodzieży w krajach pochodzenia i tranzytu poprzez przeciwdziałanie konfliktom i zagrożeniom klimatycznym oraz rozszerzenie zakresu ochrony socjalnej i możliwości uczenia się i zarabiania;
- zapewnienie dzieciom dostępu do sprawdzonych informacji, aby umożliwić im podejmowanie świadomych wyborów dotyczących niebezpieczeństw związanych z przekraczaniem granic;
- zapewnienie wszystkim dzieciom uchodźców i migrantów możliwości nauki oraz dostępu do opieki zdrowotnej i innych podstawowych usług.
UNICEF wzywa również Unię Europejską do zapewnienia, że powyższe kwestie znajdą odzwierciedlenie w unijnym Pakcie o migracji i azylu, który jest obecnie negocjowany.
