Pomagam
Wojna bardzo zmieniła moje życie. Już nie chodzę do szkoły. Unikam miejsc, gdzie mogą być miny. Nie chodzę daleko na spacery, a latem już nie kąpię się w rzece jak dawniej. Przed wojną Izium było wspólnotą. Ludzie byli szczęśliwi i mili, a teraz nikogo już tu nie ma. Moi przyjaciele wyjechali
Bohdan, 11 lat
Konsekwencje wojny w Ukrainie
Od momentu eskalacji 24 lutego 2022, wojna w Ukrainie destrukcyjnie wpływa na każdy aspekt życia dzieci i rodzin. Od ponad dwóch lat (w regionie Doniecka i Ługańska już od 2014 roku) dzieci żyją w rzeczywistości, która nigdy nie powinna być częścią dzieciństwa. Zobacz, z jakimi konsekwencjami przyszło im się mierzyć:
1. Zagrożenie życia i zdrowia
Od lutego 2022 w Ukrainie zginęło 579 dzieci, a 1284 zostało rannych. Działania zbrojne oraz ataki rakietowe zagrażają ich życiu każdego dnia, a nawet jeśli ustają, życie dzieci nadal jest narażone. Aż 1/3 kraju pokrywają miny i inne niebezpieczne pozostałości po atakach.
Od początku konfliktu aż 1267 placówek zdrowia zostało uszkodzonych, poważnie ograniczając dostęp do podstawowej opieki zdrowotnej. Tym samym dzieci są bardziej narażone na groźne dla życia choroby, którym można zapobiegać, a także brak szybkiej pomocy w przypadku nagłych wypadków i urazów.
2. Strach, izolacja, trauma
Wojna destrukcyjnie wpływa na zdrowie psychiczne dzieci i młodzieży. Poczucie straty, strach, lęk i niepokój towarzyszą im każdego dnia. Uczucia te, w połączeniu z izolacją, utrudniają odczuwanie szczęścia, naukę i codzienne funkcjonowanie.
Dzieci z terenów przyfrontowych w Ukrainie spędziły od 3 do 5 tysięcy godzin w piwnicach i schronach. To nawet 7 miesięcy bez dostępu do światła dziennego i słońca! Połowa dzieci w wieku 13-15 lat ma problemy ze snem, a 1 na 5 wykazuje objawy stresu pourazowego (PTSD).
3. Brak ciągłości w edukacji
3798 placówek edukacyjnych w Ukrainie zostało zbombardowanych lub ostrzelanych, 368 z nich zostało całkowicie zniszczonych. 2321 szkół zamknięto ze względów bezpieczeństwa. W całym kraju aż 40% dzieci nie ma ciągłości nauki, w strefach przyfrontowych połowa dzieci w wieku szkolnym nie ma dostępu do edukacji. W 2022 r. w porównaniu z rokiem 2018 dzieci miały aż 2,5 roku opóźnienia w czytaniu i 1,5 roku zaległości w matematyce.
W europejskich krajach przyjmujących uchodźców z Ukrainy tylko 40-50% dzieci jest zapisane do szkół.
4. Ucieczka i rozłąka
Ponad 5,9 mln ludzi (z czego 88% to kobiety i dzieci) uciekło do sąsiednich krajów w poszukiwaniu bezpieczeństwa (w Europie to najwięcej od czasów II wojny światowej!). Liczba osób przesiedlonych wewnątrz Ukrainy to 3,7 mln.
Dla dzieci to oznacza wyrwanie z domu i otoczenia, które znały i w którym czuły się bezpiecznie. Pobyt w nowym kraju oznacza konieczność odnalezienia się w nowym nieznanym środowisku i języku, rozłąkę z bliskimi, którzy zostają w kraju lub są na froncie.
Jak pomaga UNICEF?
Od czasu eskalacji wojny dwa lata temu UNICEF rozszerzył swoją działalność w Ukrainie i obecnie jest obecny w Kijowie, Lwowie, Odessie, Dnieprze, Połtawie i Charkowie, aby zapewnić pomoc humanitarną i krytyczne wsparcie dzieciom i rodzinom.
W Ukrainie praca UNICEF koncentruje się na zapewnieniu dzieciom dostępu do opieki zdrowotnej, szczepień, wsparcia żywieniowego, ochrony, edukacji, bezpiecznej wody i urządzeń sanitarnych, ochrony socjalnej oraz zdrowia psychicznego i wsparcia psychospołecznego.
W krajach przyjmujących uchodźców z Ukrainy UNICEF współpracuje z rządami, gminami i partnerami lokalnymi w celu wzmocnienia krajowych systemów zapewniających wysokiej jakości usługi edukacyjne, zdrowotne i ochronne dzieciom uchodźców, jak również dzieciom marginalizowanym ze społeczności przyjmujacych uchodźców z Ukrainy.
Główne obszary pomocy UNICEF:
Opieka zdrowotna
UNICEF we współpracy z partnerami zapewnił wsparcie medyczne dla ponad 5 mln dzieci. Do lipca 2023 ponad 100 tys. dzieci zostało zaszczepionych przeciw odrze. Tysiące rodzin skorzystało ze wsparcia mobilnych zespołów zapewniających opiekę zdrowotną i wsparcie psychologiczne. W 2024 roku UNICEF będzie wspierać krajowe programy szczepień oraz - z pomocą mobilnych zespołów medycznych - zapewniać opiekę zdrowotną dzieciom na obszarach objętych działaniami zbrojnymi.
W krajach przyjmujących uchodźców skoncentrowaliśmy nasze działania na poprawie dostępu do publicznych systemów opieki zdrowotnej i wspieraniu lokalnego potencjału, z korzyścią dla uchodźców i społeczności, które ich przyjmują. W 2024 roku zamierzamy kontynuować i rozwijać te działania.
Ochrona i wsparcie psychologiczne
Dwa lata wojny odbiły się mocno na psychice najmłodszych, powodując u nich ogromną traumę. Dzieci pozbawione rodziny lub zaufanych dorosłych były w tym czasie bardziej narażone na przemoc, wykorzystywanie seksualne i handel ludźmi. Dlatego pomoc UNICEF w tym obszarze od początku była wielowymiarowa i obejmowała: zapobieganie przemocy ze względu na płeć, różne formy wsparcia psychologiczne (w tym opiekę indywidualną, platformy internetowe i informacyjne czy programy dla szkół).
W Ukrainie w 2022 r. zapewniliśmy dostęp do środowiskowej opieki psychologicznej i wsparcia psychospołecznego blisko 3 mln dzieci, młodzieży i opiekunów, a w 2023 r. – ponad 2,5 mln.
W krajach przyjmujących uchodźców UNICEF stworzył m.in. bezpieczne przestrzenie, w których dzieci mogą odpoczywać, bawić się, uczyć i otrzymywać niezbędne wsparcie.
Edukacja
Współpracujemy z rządem Ukrainy, aby odbudować zniszczone w czasie wojny szkoły oraz pomagamy organizować zajęcia wyrównawcze i edukację online. W ciągu 2 lat wojny zapewniliśmy dostęp do edukacji formalnej i nieformalnej 2,7 mln dzieci.
W krajach przyjmujących uchodźców, w tym w Polsce, ułatwiamy dzieciom integrację, zapewniając dostosowane do ich potrzeb wsparcie w nauce nowego języka, alternatywne możliwości nauki, a także miejsca, gdzie najmłodsi mogą się wspólnie uczyć i bawić oraz oni i ich rodzice otrzymują niezbędne wsparcie psychospołeczne.
Ponieważ ponad połowa dzieci już trzeci rok pozostaje bez formalnej edukacji, integracja w krajach przyjmujących uchodźców jest priorytetem UNICEF także na 2024 rok. Chcemy zapewnić pomoc każdemu dziecku, które jej potrzebuje.
Woda i infrastruktura sanitarna
Infrastruktura wodna i energetyczna mocno ucierpiały w atakach. Tylko wysadzenie tamy w Nowej Kachowce pozostawiło bez dostępu do bezpiecznej wody ponad milion ludzi.
W ciągu dwóch lat wojny we współpracy z partnerami zapewniliśmy dostęp do bezpiecznej wody ponad 10 milionom ludzi. Dostarczyliśmy potrzebującym rodzinom wodę butelkowaną, tabletki uzdatniające i zbiorniki na wodę oraz zestawy higieniczne. Nawiązaliśmy współpracę z 65 przedsiębiorstwami wodociągowymi w Ukrainie, pomagając m.in. w naprawach uszkodzonej infrastruktury, aby zapewnić ludziom nieprzerwany dostęp do wody i urządzeń sanitarnych.
UNICEF dostarcza przedsiębiorstwom wodociągowym środki chemiczne do oczyszczania wody kranowej. W samym Charkowie zapewniliśmy tym samym dostęp do czystej wody ponad 1 mln ludzi, w tym prawie 100 tys. dzieci.
Pomoc materialna
W ramach pomocy humanitarnej zapewniamy wsparcie umożliwiające przetrwanie rodzinom z dziećmi, które straciły dobytek i środki do życia.
W strefach zintensyfikowanych działań wojennych priorytetem stało się zapewnienie dziecięcych ubrań, butów, jedzenia i środków higienicznych. We współpracy z rządem Ukrainy, rządami krajów przyjmujących wojennych uchodźców i innymi kluczowymi partnerami UNICEF uruchomił też programy wsparcia finansowego (Humanitarian Cash Ttransfers - HCT), by odpowiedzieć na najpilniejsze potrzeby dzieci. Dotąd z tego wsparcia skorzystało 310 tys. rodzin z dziećmi.
W krajach przyjmujących wojennych uchodźców wsparcie finansowe w ramach HCT otrzymało 47,5 tys. rodzin. W Polsce prawie 40 tys. dzieci i opiekunów otrzymało wsparcie socjalne w postaci bonów, pomocy w zakwaterowaniu czy uzyskaniu zaświadczeń o niepełnosprawności.
