TYLKO W POLSCE

54% nastolatek przynajmniej raz nie poszło do szkoły z powodu okresu. 21% z nich musiało zwolnić się ze szkoły z powodu braku środków higieny menstruacyjnej. 42% kobiet przyznało, że w ich domu miesiączka to temat tabu.*

STARE UBRANIA, BRUDNE KOCE, BŁOTO, GAZETY, PTASIE PIÓRA, ŚCIERKI

– tego używają  kobiety i dziewczęta doświadczające ubóstwa menstruacyjnego, próbując zapewnić sobie ochronę w obliczu braku środków higieny menstruacyjnej.

UBÓSTWO MENSTRUACYJNE NA ŚWIECIE - KILKA FAKTÓW

W Libanie aż 66% kobiet i dziewcząt nie stać na zakup podpasek. 95% dziewcząt w Ghanie opuszcza lekcje podczas okresu. 65% kobiet i dziewcząt w Kiberze oferuje seks za podpaski. 

Ubóstwo menstruacyjne jest problemem globalnym, jednak kraje rozwijające się odczuwają go najbardziej. 

W Libanie dostęp do produktów higieny menstruacyjnej jest dramatycznie ograniczony. Ze względu na sytuację ekonomiczną ich cena wzrosła o niewyobrażalne 500%.

66% kobiet i dziewczynek nie stać na zakup podpasek.

W Indiach zaledwie 12% menstruujących dziewcząt stać na podpaski.

Kobiety i dziewczęta ryzykują swoje zdrowie i bezpieczeństwo, żeby zapewnić sobie dostęp do środków higieny intymnej. We wschodniej części Kenii, gdzie 63% populacji żyje za mniej niż 1 dolara dziennie, 10% dziewczynek poniżej 15 roku życia przyznało, że świadczy usługi seksualne za podpaski. 65% kobiet w Kiberze – okolicy stolicy Nairobi, jednym z największych miejskich slumsów w Afryce – oferuje seks za podpaski.  

Seks transakcyjny za artykuły higieniczne ma miejsce, ponieważ artykuły te nie są dostępne w wioskach. Na wsi dziewczęta nie mają dostępu do transportu, nie stać ich na bilet autobusowy. W niektórych odległych wioskach nie ma nawet dróg ani autobusów -  mówi Andrew Trevett, UNICEF Kenia, szef departamentu Water, Sanitation and Hygiene.

76% osób menstruujących w Kenii nie ma dostępu do wody i toalet. Oznacza to, że nie tylko nie mogą zmienić podpaski w bezpiecznym, prywatnym miejscu. Nie mogą się również umyć i zadbać o swoją higienę, co skutkuje infekcjami i chorobami.

Dostęp do wody, dbanie o higienę i reakcja otoczenia mają ogromny wpływ na zdrowie i samopoczucie w czasie miesiączki.

84% dziewcząt w Afganistanie nie dba o higienę okolic intymnych podczas okresu, a 51% dziewcząt w Iranie nie kąpie się przez 8 dni po rozpoczęciu miesiączki. 60% dziewcząt w Indiach zmienia podpaski tylko raz dziennie.

W wiejskich domostwach w Indiach tylko 33% kobiet i dziewcząt używa podpasek. 67% używa zamiast tego ścierek.

Aż 163 miliony osób w Indiach nie mają dostępu do czystej wody. Kobiety, które używają ścierek zamiast podpasek nie piorą ich lub używają do tego wody z zanieczyszczonych ujęć. Narażają swoje zdrowie.

Jakby tego było mało, z powodu kulturowego tabu, wstydu i stygmatyzacji ścierki te suszy się w zaciemnionych pomieszczeniach, bez dostępu do świeżego powietrza, przez co pokrywają się pleśnią. 

Do ubóstwa menstruacyjnego prowadzą też uprzedzenia i zabobony. Z ich powodu kobiety podczas menstruacji uważane są za „nieczyste”. W niektórych rejonach Indii nie mogą uczestniczyć w modlitwach, dotykać świętych ksiąg, a nawet wchodzić do kuchni.

Stygmatyzacja i wywołane nią poczucie wstydu i trauma przechodzą z jednego pokolenia kobiet na kolejne. 84% z nich przyznaje, że doświadczyło strachu, paniki i frustracji podczas swojej pierwszej miesiączki, ponieważ nikt nie nauczył ich, że to naturalny proces.

Wiele dziewcząt i kobiet boryka się ze wstydem samotnie.  W Afganistanie o okresie nie mówi się nawet w domu rodzinnym. Dziewczynki uczą się, że jest to temat tabu, coś brudnego czego należy się wstydzić i ukrywać. 

Nawet kobiety w rodzinach nie rozmawiają ze sobą o miesiączce. W trakcie okresu nie możemy gotować, jesteśmy ignorowane przez rodzinę, aż nasz cykl się skończy - relacjonuje 18-letnia Mahnaz

Menstruujące kobiety podczas miesiączki nie jedzą mięsa, ryżu, warzyw, kwaśnych potraw. Nie mogą pić zimnej wody, siedzieć na mokrej podłodze, a nawet myć się.

W krajach takich jak Afganistan i Tanzania moment, w którym dziewczynka zacznie swoją pierwszą miesiączkę jest dodatkowo niebezpieczny dla ich życia i przyszłości. Pierwsza miesiączka oznacza gotowość do małżeństwa, bez względu na wiek.

Mój ojciec powiedział mi, że moja młodsza siostra została zgwałcona, ponieważ wróciła do domu z płaczem. Mówiła, że krwawi. Nigdy nie poszedł do szkoły, nie wiedział nic o okresie. Wytłumaczyłem zarówno jemu jak i mojej siostrze co się dzieje, czym jest miesiączka i jak używać podpasek.

- Alemayehu Belete, 17, Etiopia

Brak dostępu do podpasek i toalet to także zagrożenie dla zdrowia kobiet i dziewcząt. W niektórych krajach świata, przez brak swobodnego dostępu do toalet, dziewczęta podczas miesiączki decydują się na ograniczenie jedzenia i wody. Ma to poważniejsze konsekwencje dla zdrowia wciąż rozwijających się organizmów.

Dostęp do środków higieny menstruacyjnej ogranicza również rozprzestrzenianie się chorób i infekcji, również tych przenoszonych drogą płciową. Kobiety i dziewczynki nie muszą narażać się na niebezpieczeństwo ani oferować usług seksualnych w zamian za podpaski i tampony. 

Brak dostępu do produktów higieny intymnej wpływa znacząco na stan zdrowia psychicznego kobiet w najróżniejszych sytuacjach życiowych.

Na przykład dziewczęta w kryzysie uchodźczym żyją w przeludnionych obozach w bliskim otoczeniu dorosłych mężczyzn. Mierzą się ze stresem, strachem, stygmatyzacją i kulturowymi granicami. To samo spotyka osoby menstruujące w kryzysie bezdomności.

Jak zadbać o swoją higienę i zdrowie bez swobodnego dostępu do toalety, wody i materiałów higienicznych? 

Aż 95% dziewcząt w Ghanie opuszcza lekcje podczas okresu. Menstruujące dziewczęta opuszczają lekcje, ich oceny stają się coraz gorsze. A jeśli decydują się na uczestnictwo w zajęciach, nie mogą się skupić z powodu wstydu, dyskomfortu i skrępowania. 

Dziewczęta z gorszymi ocenami mają mniejsze szanse na znalezienie dobrze płatnej pracy, co wpływa na ich życie. Bez edukacji, dobrej pracy i, co za tym idzie, finansów, kobiety trwają w ubóstwie - cierpią na tym wszyscy: one same, ich rodziny, lokalna społeczność - a ostatecznie my wszyscy.

W Ghanie dzięki materiałom i szkoleniom dla nauczycieli UNICEF zmienia stan wiedzy na temat okresu zarówno wśród dzieci i dorosłych.

Siedziałam na lekcji, kiedy nadszedł czas wrócić do domu zauważyłam, że moje krzesło jest mokre. Wstałam bardzo powoli, zobaczyłam, że mam plamę na sukience i pobrudziłam krzesło. Byłam bardzo przejęta. Czy zjadłam coś niedobrego? Czy zrobiłam coś złego? Pobiegłam do domu, przebrałam się, zanim ktokolwiek zauważył, powiedziałam mamie, że muszę odrobić lekcje. Byłam zbyt wystraszona, żeby powiedzieć jej co się stało.

– Millicent, 13.

Dostarczamy zestawy higieniczne zawierające m.in. podpaski, mydło i zestaw czystej bielizny.

Zapewniamy dostęp do czystej wody, budujemy toalety w szkołach.

Tworzymy materiały i organizujemy szkolenia dla nauczycieli, którzy później edukują dzieci w szkole.

Pomagamy w tworzeniu inicjatyw wewnętrznych w szkołach - tworzymy Girls Clubs..

Dofinansowujemy projekty związane z menstruacją np. tworzenie aplikacji do śledzenia cyklu.

Organizujemy szkolenia szycia podpasek - zarówno przez dziewczynki jak i chłopców.

Moi rodzice bardzo zachęcają mnie do chodzenia do szkoły. Co roku kupują mi przybory szkolne, opłacają czesne i mój mundurek szkolny. Nasza nauczycielka powtarza nam, że nie powinnyśmy bać się chodzenia na zajęcia. Pokazała nam jak się przygotować do miesiączki. Jestem bardzo szczęśliwa, ponieważ UNICEF wybuduje nam nowe zaplecze sanitarne z czystymi i zagospodarowanymi toaletami.

- Ekado, 16