Raport UNICEF: W pierwszej kolejności zobacz dziecko, a nie jego niepełnosprawność
W najnowszym raporcie UNICEF State of the World’s Children’s organizacja apeluje, aby społeczeństwo zwróciło uwagę przede wszystkim na to, co dzieci z niepełnosprawnością mogą osiągnąć, a nie na to, czego zrobić nie mogą.
Aktywny udział dzieci niepełnosprawnych w życiu społecznym będzie korzystny dla każdej ze stron.
Kiedy skupiamy się w pierwszej kolejności na niepełnosprawności dziecka, a nie na nim samym, nie tylko krzywdzimy dziecko, ale również całą społeczność. Pozbawiamy ją tego wszystkiego, co dziecko z niepełnosprawnością może zaoferować – mówi Anthony Lake, Dyrektor Generalny UNICEF. Utrata tego potencjału to wielka strata dla nas wszystkich. Każda wykorzystana przez dziecko z niepełnosprawnością szansa umacnia całe społeczeństwo.
Raport UNICEF przedstawia propozycje wsparcia dzieci z rożnymi rodzajami niepełnosprawności. Gdy mogą one korzystać z pełni swoich praw, wszyscy na tym zyskujemy. Przykładowo, edukacja włączająca poszerza horyzonty wszystkich dzieci, pokazując dzieci z niepełnosprawnością jako te, które również mają szanse spełniać swoje ambicje.
Podjęcie bardziej intensywnych działań na rzecz integracji dzieci z niepełnosprawnością pomogłoby rozwiązać problem dyskryminacji, która spycha je na margines społeczeństwa. Wiele dzieci dotkniętych niepełnosprawnością spotyka się z problemem wykluczenia społecznego już w pierwszych dniach życia, kiedy odmawia się ich rejestracji po urodzeniu. To z kolei pozbawia je dostępu do opieki społecznej i prawnej, które są bardzo istotne dla ich rozwoju i przyszłości. Ich marginalizacja narasta wraz z dyskryminacją.
Dzieci z niepełnosprawnością, aby mogły czuć się w pełni wartościowe, muszą być przez nas zauważone – po narodzinach, w szkole, w życiu – mówi Anthony Lake.
Autorzy raportu State of the World’s Children’s podkreślają, że dzieci z niepełnosprawnością mają mniejsze szanse na uzyskanie dostępu do opieki zdrowotnej lub podjęcie nauki w szkole. Są w grupie osób najbardziej narażonych na przemoc, wyzysk, wykorzystywanie i zaniedbanie. Problem ten pogłębia się zwłaszcza wtedy, gdy w obawie przed stygmatyzacją ukrywają się w swoich domach lub placówkach opiekuńczych.
UNICEF zaznacza, że dzieci z niepełnosprawnością są jedną z najbardziej marginalizowanych grup na świecie. Dzieci żyjące w ubóstwie mają utrudniony dostęp do edukacji i opieki medycznej. Natomiast dzieci, które cierpią jednocześnie z powodu życia w biedzie i z powodu swojej niepełnosprawności, spychane są na margines społeczeństwa. Dodatkowo płeć determinuje dostęp dzieci dotkniętych niepełnosprawnością do żywności i opieki: chłopcy mają większą szansę na ich otrzymanie w porównaniu z dziewczynkami.
„Dyskryminacja ze względu na niepełnosprawność jest formą ucisku” – wynika z raportu UNICEF. Organizacja podkreśla, że różnego rodzaju ograniczenia potęgują wyobcowanie dzieci dotkniętych niepełnosprawnością. Wciąż jednak niewiele wiemy na temat dokładnej liczby dzieci z niepełnosprawnością, ich schorzeń oraz jak niepełnosprawność wpływa na ich życie.
Około jedna trzecia państw na świecie do tej pory nie ratyfikowała Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych. Autorzy raportu nawołują rządy państw do jej ratyfikacji i wdrożenia w życie również Konwencji o prawach dziecka oraz wspierania rodzin, aby mogły one sprostać wyzwaniom i wysokim kosztom opieki nad dziećmi niepełnosprawnymi. Wzywają także do podjęcia kroków w walce z dyskryminacją wśród ogółu społeczeństwa, decydentów i osób odpowiedzialnych za świadczenie usług takich jak edukacja czy opieka zdrowotna.
Organizacje międzynarodowe powinny upewnić się, że doradztwo i pomoc, które zapewniają, są zgodne z Konwencją o prawach dziecka oraz Konwencją o prawach osób niepełnosprawnych. Powinny też promować wspólny program międzynarodowych badań nad niepełnosprawnością, których wyniki i analizy pomogą w odpowiednim rozplanowaniu i przekazaniu dostępnych zasobów.
Raport UNICEF State of the World’s Children’s podkreśla duże znaczenie udziału i zaangażowania dotkniętych niepełnosprawnością dzieci oraz młodzieży w konsultacjach w zakresie planowania i oceny programów integracyjnych na rzecz osób niepełnosprawnych.
Droga, którą mamy przed sobą jest bardzo trudna i wymagająca.Dzieci nie akceptują zbędnych ograniczeń. My również nie powinniśmy – powiedział Anthony Lake podczas publikacji raportu State of the World’s Children’s.
Pełna treść raportu UNICEF State of the World’s Children’s w języku angielskim
