Wojna w Ukrainie. 3 lata cierpienia dzieci

Ten tekst przeczytasz w 5 minut.

Wojna ma niszczycielski wpływ na wszystkie ukraińskie dzieci. Co piąte dziecko w Ukrainie, które wzięło udział w badaniu UNICEF, wspomniało o utracie bliskiego krewnego lub przyjaciela od czasu eskalacji konfliktu.

Wojna w Ukrainie. 3 lata cierpienia dzieci

© UNICEF/Oleksii Filippov

Kluczowe dane

  • Liczba ofiar wśród dzieci w 2024 r. wzrosła o 50% w porównaniu z 2023 r.
  • 2,5 tys. dzieci zostało zabitych lub rannych od lutego 2022 r.  
  • Rzeczywista liczba ofiar jest prawdopodobnie znacznie wyższa. Dane uwzględniają tylko te zweryfikowane przez ONZ.  
  • Ponad 1,6 tys. placówek edukacyjnych i prawie 790 budynków służby zdrowia zostało uszkodzonych lub zniszczonych w ciągu ostatnich trzech lat.
  • Na całym świecie zarejestrowanych jest obecnie 6,86 mln ukraińskich uchodźców, z czego prawie milion mieszka w Polsce. 

Wojna niszczy dzieciństwo

Wojna wpłynęła i wciąż wpływa negatywnie na dobrostan ukraińskich dzieci. Szczególnie zagrożeni są najmłodsi, którzy przyszli na świat podczas jej trwania. Pierwsze lata życia dziecka kładą podwaliny pod wszystko, co nastąpi później - to, jak się porusza, myśli, komunikuje i nawiązuje relacje. Ten okres kształtuje przyszłe samopoczucie, potencjał i możliwości. W Ukrainie, gdzie rodziny funkcjonują mimo trwającej wojny, troska o prawidłowy rozwój najmłodszych od wczesnego dzieciństwa jest bardzo istotna.

Wojna w Ukrainie. 3 lata cierpienia dzieci

© UNICEF/Oleksii Filippov

Ukraińskie trzylatki nie wiedzą co to pokój. Znają tylko wojnę.

Okres dojrzewania dla młodych osób z Ukrainy również nie jest łatwy. Niemal jedna trzecia nastolatków zgłosiła, że odczuwa taki poziom smutku i braku nadziei, że przestała wykonywać swoje codzienne czynności. Wskazania te są częstsze wśród dziewcząt. Problemy ze zdrowiem psychicznym ukraińskiej młodzieży pogarszają się z powodu izolacji. Dzieci spędzają wiele godzin w schronach czy w piwnicach, tracąc możliwości socjalizacji i nauki. Niemal 40% uczy się tylko online lub w systemie mieszanym, łącząc zajęcia stacjonarne ze zdalnymi. Wpływ na naukę jest ogromny - średnia strata edukacyjna wynosi dwa lata w czytaniu i rok w matematyce.

Yehor i Jewhenija

Yehor ma trzy latka. Urodził się w Mariupolu i został przesiedlony, gdy miał mniej niż dwa miesiące. Uwielbia kosmos, koty i filmy o Harrym Potterze, ale przede wszystkim kocha swoją mamę, Jewheniję.  

Wojna w Ukrainie. 3 lata cierpienia dzieci

© UNICEF/Oleksii Filippov

Myślę, że wojna pozbawiła dzieci prawdziwego dzieciństwa. Za każdym razem, gdy o tym myślę, chce mi się płakać. Trudno uwierzyć, że jest to możliwe w XXI wieku. Staram się robić wszystko, co w mojej mocy, aby zrekompensować to, co wojna odebrała mojemu synowi - mówi Jewhenija.

3 miesiące po tym, jak Yehor wraz z mamą wyjechali z Mariupolu, miasto zostało kompletnie zniszczone, a kilka tysięcy ludzi zginęło. Yehor mieszka teraz w Korsuniu Szewczenkowskim . Po wielokrotnych przesiedleniach jego mama ma nadzieję, że tu wreszcie będzie mógł spokojnie spać w nocy.

Wojna w Ukrainie. 3 lata cierpienia dzieci

© UNICEF/Oleksii Filippov

Katia i Alyona

Mała Katia spędziła pierwszy miesiąc wojny w wilgotnej piwnicy. Jej mama Alyona cały czas trzymała ją w ramionach.

Moja Katia miała sześć miesięcy. Nigdy nie zapomnę wyrazu jej oczu. Wyglądała tak, jakby była zamrożona. Spała albo patrzyła dookoła szklistymi oczami. Zdecydowanie rozumiała, że dzieje się coś niewyobrażalnie strasznego – wspomina Alyona.

Katia pochodzi z Bałaklii w obwodzie charkowskim i ma zaledwie trzy lata. Jednak w tym krótkim czasie ta wesoła i pogodna dziewczynka przeżyła już bombardowania, ewakuację, rozłąkę z ojcem i ich ponowne spotkanie.

Wojna w Ukrainie. 3 lata cierpienia dzieci

© UNICEF/Oleksii Filippov

Region Charkowa stał się jednym z najbardziej dotkniętych wojną obszarów w Ukrainie, z powodu regularnych ataków. W małym miasteczku Bałaklija, na południowy wschód od Charkowa, rodzina Katii spędziła większość lutego i marca 2022 r. Temperatury na zewnątrz spadły do -18°C. W piwnicy, w której się schronili, nie było prądu ani ogrzewania. Jedyną rzeczą, która trzymała Alyonę przy życiu, było zapewnienie bezpieczeństwa jej córce.  

Rodzinie udało się opuścić Ukrainę podczas krótkiej przerwy w walkach. Alyona i jej córka uciekły przed wojną do Niemiec. Spędziły tam rok i siedem miesięcy. Obecnie znów mieszkają w Bałakliji. Lokalne przedszkole jest wciąż zamknięte, ponieważ sytuacja w regionie Charkowa nadal jest trudna. Alyona zabiera swoją córkę na zajęcia organizowane przez UNICEF, mające na celu poprawę dostępu dzieci do wczesnej edukacji i ich dalszy, prawidłowy rozwój.

Wojna w Ukrainie. 3 lata cierpienia dzieci

© UNICEF/Oleksii Filippov

Ukraińscy rodzice czują się wyczerpani fizycznie i emocjonalnie, co odbija się na funkcjonowaniu całej rodziny. Wojna zakłóciła też dostęp do podstawowych usług, na których polegają małe dzieci i ich opiekunowie.

Jak teraz pomagamy dzieciom w Ukrainie?

Zapewniamy ratujące życie wsparcie, w tym dostęp do opieki zdrowotnej, czystej i bezpiecznej wody, pomocy pieniężnej, edukacji i usług ochrony dzieci w strefach przyfrontowych. Wspólnie naprawiamy i odnawiamy sieci wodno-kanalizacyjne oraz zapewniamy rodzinom z dziećmi dostęp do paliwa i odzieży.

Pomóż dzieciom w Ukrainie

Współpracujemy z rządem i partnerami, aby wspierać odbudowę i długoterminowy rozwój kraju. Promujemy spójność społeczną poprzez wzmacnianie systemów ochrony, opieki społecznej, zdrowia i edukacji.

Wojna w Ukrainie. 3 lata cierpienia dzieci

© UNICEF/Oleksii Filippov

Dla dzieci z doświadczeniem uchodźczym dostęp do szkoły pozostaje wyzwaniem. Połowa najmłodszych w wieku szkolnym w krajach przyjmujących nie jest zapisana do krajowych systemów edukacji. Wpływa to nie tylko na ich możliwość uczenia się i interakcji z rówieśnikami, ale także rozwój niezbędnych umiejętności, które będą miały kluczowe znaczenie dla odbudowy Ukrainy. Kontynuujemy współpracę z rządami, gminami i lokalnymi partnerami, aby zapewnić dzieciom z doświadczeniem uchodźczym wysokiej jakości edukację, opiekę zdrowotną i ochronę.

Wojna w Ukrainie. 3 lata cierpienia dzieci

© UNICEF/Oleksii Filippov

Zobacz również

Jak UNICEF wykorzystuje drony, aby pomagać dzieciom?

Jak UNICEF wykorzystuje drony, aby pomagać dzieciom?

W UNICEF od 2016 roku wykorzystujemy drony, które umożliwiają nam dostarczanie niezbędnych produktów zdrowotnych, takich jak szczepionki, leki czy próbki diagnostyczne, do odległych obszarów, w tym wysp czy regionów górskich.

Więcej
Eskalacja przemocy seksualnej w Sudanie

Eskalacja przemocy seksualnej w Sudanie

Od 2 lat w Sudanie trwa brutalny, ogólnokrajowy konflikt zbrojny. Dzieci są ofiarami przemocy – w tym gwałtów i napaści na tle seksualnym. Od początku 2024 roku odnotowano 221 gwałtów na niepełnoletnich.

Więcej
Sprawdzamy, jak realizowane są zalecenia Komitetu Praw Dziecka ONZ dla Polski

Sprawdzamy, jak realizowane są zalecenia Komitetu Praw Dziecka ONZ dla Polski

Przeciwdziałanie przemocy wobec dzieci, kwestia pieczy zastępczej i sytuacja dzieci z doświadczeniem uchodźczym – to główne zagadnienia z raportu zaprezentowanego podczas spotkania sejmowej Komisji ds. Dzieci i Młodzieży w Sejmie RP. 

Więcej