UNICEF Polska – pomagamy dzieciom

Wychowywanie dzieci w erze cyfrowej nie jest proste. Czasem ciężko nadążyć za rozwojem technologii i pojawiającymi się wraz z nim zagrożeniami i udogodnieniami.  Ekspertka UNICEF w dziedzinie cyfrowego rodzicielstwa, dr Jacqueline Nesi, przygotowała wskazówki dla rodziców dotyczące budowania zdrowych relacji z technologią.

Rozmawiaj z dziećmi o roli technologii w waszym życiu.

1. Pytaj. Jeśli Twoje dziecko korzysta z urządzeń cyfrowych takich jak komputer i smartfon, to warto z nim porozmawiać o ich roli w jego codziennym życiu. Zapytaj, co mu się w nich podoba, a co nie, jak często i w jaki sposób z nich korzysta.

2. Omów z dzieckiem ryzyko związane z korzystaniem z technologii. Porozmawiajcie szczerze o obawach, które macie. Sprawdź, czy urządzenia przeszkadzają dziecku w innych aktywnościach, wyraź obawy o treści, które mogą zobaczyć lub o rzeczy, które mogą zrobić online.

Ważne jest, aby wyraźnie (i często!) mówić naszym dzieciom, że chcemy, aby przyszły do nas, jeśli napotkają trudności w internecie. Możesz spróbować powiedzieć: „To może być naprawdę trudne, aby wiedzieć, jak radzić sobie z każdą sytuacją, która pojawia się, gdy jesteś online. Możesz napotkać rzeczy, które wprowadzają w błąd lub cię zdenerwują i chcę, abyś przyszedł do mnie, gdy napotkasz takie rzeczy, byśmy mogli wspólnie wymyślić, jak sobie z nimi poradzić”.

Powinniśmy również pamiętać o tym, jak reagujemy, gdy nasze dzieci przychodzą do nas z jakimikolwiek problemami. Dla rodzica może to być zaskakujące, a nawet przerażające, gdy nasze dzieci dzielą się czymś, co napotkały w internecie. Kuszące jest, aby natychmiast wskoczyć i powiedzieć im, co zrobiły źle, lub zabrać urządzenie, aby zapewnić im bezpieczeństwo. Ale lepszą pierwszą reakcją w tej sytuacji jest powiedzenie: „Dziękuję bardzo, że mi o tym powiedziałeś”. Zwiększa to prawdopodobieństwo, że nasze dziecko przyjdzie do nas następnym razem, gdy napotka wyzwania online.

3. Zwracaj uwagę na podstawowe problemy. Ważne jest, aby nie zrzucać całej winy na technologię. Czasami dzieją się inne rzeczy, które przejawiają się w sposobie, w jaki dzieci korzystają ze swoich urządzeń. Na przykład, jeśli nastolatek spędza nadmierną ilość czasu w mediach społecznościowych, odświeżając swój kanał, warto rozpocząć rozmowę o tym, co naprawdę się dzieje. Może to być związane z ich obawami o to, co myślą o nich inni ludzie lub mogą nie czuć się pewnie w szkole lub z rówieśnikami.

Ustal granice, które mają sens dla Twojej rodziny.

4. Ustal zasady „tak” i „nie”. Zasady „tak” to rzeczy, które dziecko powinno robić online. Jak ma się zachowywać? Co to znaczy być dobrym cyfrowym obywatelem? Jak wygląda „zdrowe” korzystanie z technologii w Twojej rodzinie?  Zasady „nie” to rzeczy, których nie chcesz, aby robiły (np. nękanie innych) lub rzeczy, których nie powinny robić ze względów bezpieczeństwa (np. podawanie danych osobowych).

Porozmawiaj ze swoimi dziećmi o tym, że błędy będą się zdarzać i że to w porządku, że wciąż się uczą i praktykują dobre cyfrowe obywatelstwo. W przypadku niektórych rodzin pomocne może być poinformowanie dziecka, że nie będzie miało „kłopotów”, jeśli przyjdzie do ciebie z jakimikolwiek wyzwaniami i będzie z tobą szczere.

5. Stwórz strefy wolne od technologii. Granicą, którą możecie stworzyć jako rodzina, są pory dnia lub lokalizacje wolne od technologii. Możesz także stworzyć miejsce lub „stację dokującą”, w której będziesz przechowywać swoje urządzenia w czasie wolnym od technologii. Jedną z pomocnych praktyk jest upewnienie się, że urządzenia są poza sypialnią o określonych porach nocy. Sen jest bardzo ważny, a urządzenia mogą w nim przeszkadzać.

6. Ustal oczekiwania dotyczące treści. Ważne jest, aby upewnić się, że treści, do których dzieci mają dostęp online, są odpowiednie pod względem wieku i rozwoju. W przypadku młodszych dzieci i nastolatków należy poprosić o pozwolenie przed pobraniem nowych aplikacji lub dołączeniem do nowych platform. Możesz także rozważyć skorzystanie z dostępnych funkcji kontroli rodzicielskiej (takich jak limity czasu przed ekranem, zakupy w aplikacji, filtrowanie treści itp.)

Należy być świadomym korzystania z urządzeń przez dzieci.

7. Wspólnie odkrywajcie technologię. Spróbuj współoglądania i współużytkowania z dziećmi w każdym wieku. Oznacza to po prostu oglądanie lub korzystanie z technologii razem z dziećmi. Może to obejmować wspólne oglądanie programu i rozmowę na jego temat. W przypadku starszych dzieci, poproś je, aby pokazały ci, co robią online - czym się interesują, jakich aplikacji lubią używać itp.

8. Wiedz, kiedy zrobić krok w tył. W niektórych przypadkach możesz chcieć monitorować, co Twoje dziecko robi na swoim urządzeniu - o ile poinformujesz je o tym z wyprzedzeniem. Jest to szczególnie ważne w przypadku młodszych dzieci lub tych, które dopiero zaczynają korzystać z nowego urządzenia (takiego jak telefon) po raz pierwszy. Starszym dzieciom, mającym większe doświadczenie z urządzeniami, mogą mieć większą niezależność dostosowaną do wieku i etapu rozwoju. Zawsze jednak ważne jest, aby być ogólnie świadomym tego, co robią online.

Modeluj zdrowe nawyki dla swoich dzieci.

9. Działaj jako zespół. Ważne jest, abyśmy jako rodzice byli świadomi tego, jak (i jak często) korzystamy z własnych urządzeń - to jest trudne! Ale dołączenie do swoich dzieci w ustalaniu zdrowych nawyków i granic jest dobrą okazją, aby wyjść poza dynamikę „ja kontra ty”, w którą tak często wpadają rodzice ze swoimi dziećmi, a zamiast tego pracować nad stworzeniem dynamiki „my razem kontra wyzwania związane z tymi technologiami”.

10. Niech to będzie zabawa! Istnieje wiele sposobów wykorzystania technologii w celu ułatwienia zabawy i możliwości zabawy z dziećmi. Może to być korzystanie z aplikacji lub wspólne granie w gry. Możesz także przeglądać filmy w poszukiwaniu pomysłów na gry lub odkrywać hobby i zainteresowania - od gotowania, przez sport, po muzykę.

Dr Jacqueline Nesi jest adiunktem na Wydziale Psychiatrii i Zachowań Ludzkich Uniwersytetu Browna. Prowadzi badania nad rolą mediów społecznościowych w zdrowiu psychicznym i rozwoju nastolatków. Jest matką i autorką cotygodniowego biuletynu Techno Sapiens oraz współtwórczynią Tech Without Stress, kursu pomagającego rodzicom wychowującym dzieci w erze cyfrowej.