W obliczu kryzysów humanitarnych edukacja jest dla dzieci szansą na normalną przyszłość. Zachowanie ciągłości nauki musi zawsze być priorytetem, ale niestety szacuje się, że na całym świecie 224 mln najmłodszych wymaga pilnego wsparcia edukacyjnego.
W 2024 roku nasilające się konflikty zbrojne, katastrofy klimatyczne, brak bezpieczeństwa żywnościowego i inne zagrożenia dla zdrowia publicznego spowodowały zwiększenie globalnych potrzeb humanitarnych. Więcej dzieci niż kiedykolwiek jest dotkniętych kryzysami i z tego powodu nie uczy się i nie chodzi do szkoły. UNICEF podejmuje pilne działania, aby każde dziecko kontynuowało edukację — zwłaszcza dziewczęta, młode osoby z niepełnosprawnościami i dzieci uchodźcze.
Wspieranie ciągłości nauki i dobrostanu dzieci w sytuacjach kryzysowych ma kluczowe znaczenie dla ich rozwoju.
Poniżej opisaliśmy 9 miejsc, w których kryzysy humanitarne znacząco utrudniają dzieciom edukację.
Strefa Gazy
W Strefie Gazy ponad 87% budynków szkolnych jest uszkodzonych lub zniszczonych. 625 tys. dzieci w wieku szkolnym straciło już rok nauki. Ponad milion najmłodszych mieszkających w tym miejscu potrzebuje pilnej pomocy w zakresie zdrowia psychicznego.
Organizowane przez UNICEF zajęcia rekreacyjne dla dzieci i młodzieży pozwalają im na chwilę uciec od przerażającej rzeczywistości wojny. Na miejscu działamy wraz z partnerami, aby chronić najmłodszych poprzez tworzenie bezpiecznych przestrzeni edukacyjnych, w których mogą się uczyć i otrzymać profesjonalną pomoc.
Sudan
Trwający w Sudanie konflikt doprowadził do największego na świecie kryzysu związanego z przesiedleniami dzieci. Ponad 90% najmłodszych w wieku szkolnym nie kontynuuje edukacji, co oznacza, że całe pokolenie się nie uczy.
UNICEF tworzy bezpieczne miejsca nazywane Makanna (arabskie słowo oznaczające wspólną przestrzeń), w których dzieci mogą się uczyć, bawić i otrzymać odpowiednią opiekę. Ośrodki Makanna zapewniają dostęp do kluczowych dla rozwoju dzieci usług — w tym wsparcia psychospołecznego. W tych miejscach oddzielone od swoich rodzin dzieci są z nimi ponownie łączone i otrzymują wsparcie w zakresie przeciwdziałania przemocy ze względu na płeć oraz edukację w zakresie ryzyka minowego.
Ukraina
Edukacja dzieci w Ukrainie została poważnie zakłócona — najpierw z powodu pandemii COVID-19, a następnie wojny. Wysiedlenia, zamykanie szkół, brak odpowiednich schronień, urządzeń i łączności oraz ciągły stres doprowadziły do tego, że ukraińskie dzieci doświadczyły poważnych strat w edukacji, ale także problemów ze zdrowiem psychicznym. Przedłużająca się wojna niesie ze sobą negatywne konsekwencje przede wszystkim dla dzieci. Szacuje się, że 5,3 mln najmłodszych z Ukrainy zostało zmuszonych do przerwania ciągłości nauki, co ma wpływ na edukację.
UNICEF nadal wspiera ukraińskie dzieci dotknięte konfliktem zbrojnym, naprawiając infrastrukturę edukacyjną, ulepszając cyfrowe systemy nauczania i troszcząc się o zdrowie psychiczne najmłodszych.
Demokratyczna Republika Konga
We wschodniej części Demokratycznej Republiki Konga nasilające się kryzysy sprawiły, że ponad 1,3 mln dzieci nie uczęszcza do szkoły. Najmłodsi są zabijani, porywani, porzucani i rekrutowani do grup zbrojnych. Odnotowuje się alarmujący wzrost przemocy seksualnej, także ze względu na płeć.
UNICEF tworzy tymczasowe przestrzenie edukacyjne, w których dzieci mogą kontynuować naukę w czasie zamieszek i uzyskać dostęp do podstawowej pomocy medycznej oraz wsparcia psychospołecznego.
Wschodni Czad
Napływ uchodźców z Sudanu spotęgował i tak już poważny kryzys we wschodnim Czadzie, wywołany konfliktami, ubóstwem i zmianami klimatu. Sudańskie dzieci mają trudności z przystosowaniem się do nowych warunków nauki. UNICEF wspiera je w dostosowaniu się do nowej rzeczywistości, języka i programu nauczania.
Etiopia
Etiopia stoi w obliczu kryzysu edukacyjnego. Według ostatnich szacunków około 17 mln dzieci nie uczęszcza do szkoły, z czego prawie połowa to dziewczęta.
Pomimo wyzwań UNICEF nadal wspiera edukację dzieci, zapewniając materiały dydaktyczne, szkolenia dla nauczycieli, programy przyspieszonego uczenia się i edukację w zakresie podstawowych umiejętności. Tworzone są nowe placówki edukacyjne, a stare są odnawiane.
Haiti
Znaczny spadek bezpieczeństwa w Haiti spowodowany działalnością uzbrojonych grup przestępczych doprowadził do zamykania szkół, które nie są już bezpieczne. Z tego względu edukacja, a co za tym idzie, przyszłość dzieci w tym kraju jest zagrożona.
Działamy na miejscu i dostarczamy materiały edukacyjne, szkolimy nauczycieli, ułatwiamy dzieciom dostęp do wsparcia psychologicznego. Wspieramy najmłodszych dotkniętych przemocą i wysiedleniami w powrocie do regularnej nauki. Tam, gdzie reintegracja nie jest możliwa, współpracujemy z partnerami w celu stworzenia bezpiecznych, tymczasowych przestrzeni do nauki.
Każde dziecko ma prawo do edukacji, nawet w czasie trwania konfliktu zbrojnego.
Mali
Według danych z lutego 2024 roku w Mali ponad 1700 szkół zostało zamkniętych z powodu braku bezpieczeństwa, głównie na północy i w centrum kraju. Pozbawiło to ponad 522 tys. dzieci dostępu do nauki i odebrało pracę ponad 10 tys. Nauczycieli. Niektóre szkoły służą za tymczasowe schronienie dla osób wewnętrznie przesiedlonych.
Alternatywne programy edukacyjne UNICEF, w tym edukacja radiowa i programy przyspieszonego uczenia się, są kołem ratunkowym dla dzieci, ponieważ umożliwiają im kontynuowanie nauki mimo trwającego kryzysu humanitarnego.
Mjanma (Birma)
W Mjanmie trwa konflikt zbrojny, a co za tym idzie — naloty i masowe użycia broni ciężkiej oraz ładunków wybuchowych. Liczba ataków na szkoły nadal utrzymuje się na alarmującym poziomie. Miliony dzieci nie mają szansy na kontynuowanie edukacji z powodu ciągłego zagrożenia życia i zdrowia. Około 4,5 mln dzieci potrzebuje wsparcia edukacyjnego, a ponad 90% najmłodszych nie ma dostępu do odpowiedniej opieki psychologicznej.
UNICEF tworzy tymczasowe przestrzenie edukacyjne i prowadzi szkolenia psychospołeczne dla nauczycieli i opiekunów, którzy wspierają dzieci w kontynuowaniu nauki i radzeniu sobie z traumą wywołaną przedłużającym się konfliktem w kraju.
Edukacja to koło ratunkowe dla przyszłości dzieci
Ciągłość edukacji jest kluczowa dla dzieci oraz ich przyszłości poza kryzysem humanitarnym i powinna być postrzegana jako priorytet ratujący życie.
Pomimo wsparcia zapewnianego przez UNICEF i inne podmioty humanitarne, potrzeby edukacyjne dzieci w sytuacjach kryzysowych znacznie przekraczają obecnie świadczoną pomoc. Edukacja i uczenie się to nie tylko książki i sale lekcyjne — to dawanie nadziei, obietnicy lepszej przyszłości.
Na pomoc dzieciom w kryzysie humanitarnym.
Źródła:
https://www.unicef.org/reports/global-annual-results-report-2023-humanitarian-action
https://www.unicef.org/ukraine/en/documents/programme-briefs-2024
