Czy dzieci w Polsce naprawdę są szczęśliwe? Wyniki badania UNICEF Polska

Ten tekst przeczytasz w 3 minuty.

Zaskakujące rozbieżności w postrzeganiu szczęścia dzieci ujawnia nasz najnowszy raport „Prawa dziecka w Polsce 2024". Większość rodziców jest przekonana o dobrym samopoczuciu swoich dzieci, ale one mają odmienne zdanie.

Większość rodziców jest przekonana o dobrym samopoczuciu swoich dzieci, ale one mają odmienne zdanie.

Raport Prawa dziecka w Polsce 2024  dostarcza najnowszych informacji na temat sytuacji dzieci w naszym kraju oraz stanu realizacji ich praw. Opracowanie prezentuje wyniki badania przeprowadzonego wśród dzieci i młodzieży, rodziców oraz nauczycieli.  Znajomość praw dziecka jest niezbędna do budowania dobrostanu młodych osób i zapewniania im harmonijnego rozwoju. Zebrane dane wskazują na potrzebę wzmocnienia rzetelnej i systematycznej edukacji o prawach dziecka w domu oraz w szkole.

Najważniejsze dane

  • 40% dzieci deklaruje, że nie jest szczęśliwe, chociaż 82% rodziców uważa, że ich podopieczni są szczęśliwi.
  • Aż 70% nastolatków uznaje stres szkolny za swój kluczowy problem, a tylko 9% nauczycieli uważa tak samo.
  • 63% dzieci dowiaduje się o swoich prawach w szkole, mimo że 91% nauczycieli deklaruje, że uczy o prawach dziecka.
  • O prawach dziecka słyszało 89% dzieci i młodzieży. Jest to wynik o 6 punktów procentowych niższy niż w 2019 roku.

Te dane dotyczą dzieci w wieku 12-17 lat, które wzięły udział w badaniu UNICEF Polska.

Spadek świadomości praw dziecka

Z badań zaprezentowanych w raporcie wynika, że 89% dzieci słyszało o swoich prawach. Procent ten może wydawać się wysoki, jednak zestawiając go z wynikiem z 2019 roku, widzimy niepokojącą tendencję spadkową. Zmniejszyło się również aprobata dla edukacji o prawach dziecka oraz ocena skuteczności szkoły w tym zakresie przez uczniów i rodziców. Niepokoi także fakt, że aż 22% dzieci nie chce, aby wiedza o ich prawach była przekazywana w szkole. Wynika to z różnych czynników, np.  sposobu prezentowania tych treści oraz organizacji zajęć lekcyjnych.

Rozbieżności w postrzeganiu edukacji o prawach dziecka

Z przeprowadzonego przez nas badania wynika, że jedynie połowa uczniów i nieco ponad połowa rodziców (55%) przyznaje, że edukacja o prawach dziecka jest prowadzona w szkołach. To znaczna rozbieżność w stosunku do deklaracji nauczycieli. Aż 91% z nich twierdzi, że ten temat jest poruszany na lekcjach. Różnice w ocenie skuteczności edukacji o prawach dziecka pokazują potrzebę poprawy, nie tylko metod nauczania o prawach dziecka, ale także sposobu ich komunikacji w środowisku szkolnym.

Wsparcie rodziców dla edukacji o prawach dziecka

Istotnym wskaźnikiem jest również wysoka aprobata rodziców dla edukacji o prawach dziecka - aż 80% z nich ją popiera. Jej pozytywne efekty dostrzegają także nauczyciele, zaznaczając, że zwiększa ona świadomość młodych w tym zakresie (68%), pomaga w kształtowaniu przyjaznej atmosfery w szkole oraz rozwija umiejętności praktycznego korzystania ze swoich praw. To istotne, ponieważ dla większości dzieci szkoła jest głównym miejscem, w którym poruszane są zagadnienia związane z prawami dziecka. W domach temat ten podejmowany jest stosunkowo rzadko – jedynie 32% badanych dzieci słyszało o swoich prawach od rodziców lub opiekunów.

Konwencja o prawach dziecka

Pomimo pozytywnych deklaracji dzieci o znajomości źródeł informacji na temat praw dziecka, jedynie 37% z nich słyszało o Konwencji o prawach dziecka. Jeszcze bardziej alarmujący jest fakt, że tylko 30% młodych osób, które deklarują znajomość swoich praw, wskazuje na wiedzę o ich praktycznym zastosowaniu. Stawia to pod znakiem zapytania wskazania nauczycieli, z których 83% twierdzi, że porusza na lekcjach w szkołach praktyczne aspekty stosowania praw dziecka.  

Raport UNICEF Polska

Raport Prawa dziecka w Polsce 2024 jest częścią stałego monitorowania wdrażania Konwencji o prawach dziecka, które obejmuje m.in. regularne badania dotyczące problematyki realizowania praw dziecka i sytuacji dzieci w Polsce. Badania ankietowe do raportu zostały przeprowadzone w październiku i listopadzie 2024 roku wśród uczniów szkół podstawowych i ponadpodstawowych (dzieci i młodzież szkolna w wieku 12-17 lat), rodziców oraz nauczycieli.

Pobierz raport

Zobacz również

Jak UNICEF wykorzystuje drony, aby pomagać dzieciom?

Jak UNICEF wykorzystuje drony, aby pomagać dzieciom?

W UNICEF od 2016 roku wykorzystujemy drony, które umożliwiają nam dostarczanie niezbędnych produktów zdrowotnych, takich jak szczepionki, leki czy próbki diagnostyczne, do odległych obszarów, w tym wysp czy regionów górskich.

Więcej
Eskalacja przemocy seksualnej w Sudanie

Eskalacja przemocy seksualnej w Sudanie

Od 2 lat w Sudanie trwa brutalny, ogólnokrajowy konflikt zbrojny. Dzieci są ofiarami przemocy – w tym gwałtów i napaści na tle seksualnym. Od początku 2024 roku odnotowano 221 gwałtów na niepełnoletnich.

Więcej
Sprawdzamy, jak realizowane są zalecenia Komitetu Praw Dziecka ONZ dla Polski

Sprawdzamy, jak realizowane są zalecenia Komitetu Praw Dziecka ONZ dla Polski

Przeciwdziałanie przemocy wobec dzieci, kwestia pieczy zastępczej i sytuacja dzieci z doświadczeniem uchodźczym – to główne zagadnienia z raportu zaprezentowanego podczas spotkania sejmowej Komisji ds. Dzieci i Młodzieży w Sejmie RP. 

Więcej