17 października obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Walki z Ubóstwem, którego celem jest zwrócenie uwagi na problem biedy i wykluczenia społecznego oraz podkreślenie solidarności i braterstwa z osobami dotkniętymi ubóstwem.
Ubóstwo stanowi jeden z głównych problemów państw rozwiniętych. Mimo szybkiego rozwoju gospodarczego i technologicznego, nawet kraje postrzegane jako bogate i sprawnie funkcjonujące borykają się z biedą i wykluczeniem społecznym.
Ze wszystkich grup wiekowych to dzieci są najbardziej zagrożone ubóstwem. W 2012 roku w Polsce ubogich lub wykluczonych społecznie dzieci (0-17 lat) było ponad 2 miliony co oznacza, że problem ten dotykał prawie co trzecie dziecko w naszym kraju[1].
Skutki życia w ubóstwie są dla dziecka o wiele groźniejsze niż dla osoby dorosłej i w pewnym sensie nieodwracalne, gdyż mają wpływ na wszystkie sfery funkcjonowania dziecka: edukację, sytuację zdrowotną, dostęp do kultury, poczucie własnej wartości, relacje społeczne. W konsekwencji życie w ubóstwie prowadzi do problemów ze znalezieniem pracy w dorosłym życiu oraz do powstawania zjawiska dziedziczenia biedy, co generuje ogromne koszty społeczne.
Oznacza to, że działania rządu w tym obszarze powinny zostać zintensyfikowane, czego potwierdzeniem są zalecenia Komisji Europejskiej z lutego 2013 roku „Inwestowanie w dzieci: przerwanie cyklu marginalizacji”. Zalecenia (obowiązujące dla wszystkich krajów UE) podkreślają konieczność podjęcia zdecydowanych i wieloaspektowych działań mających na celu przeciwdziałanie ubóstwu dzieci. Do działań tych należą m.in.: dostęp do odpowiednich zasobów (wspieranie aktywności rodziców, zwiększenie świadczeń), dostęp do usług wysokiej jakości i po przystępnych cenach (inwestowanie we wczesną edukację i opiekę nad dzieckiem, wyrównywanie szans, zapewnienie dzieciom bezpiecznych i odpowiednich warunków mieszkaniowych i bytowych) oraz prawo dzieci do udziału w różnych zajęciach (wsparcie udziału dzieci w zajęciach sportowych, rekreacyjnych, kulturalnych, promowanie udziału dzieci w podejmowaniu decyzji mających wpływ na ich życie)[2].
UNICEF dokłada wszelkich starań, aby zachęcić państwa rozwinięte do podjęcia działań mających na celu zminimalizowanie zjawiska biedy wśród dzieci i młodzieży. W roku 2013 UNICEF opublikował dwa raporty ukazujące m.in. kwestię ubóstwa wśród dzieci w krajach rozwiniętych oraz sytuację najmłodszych w Polsce.
Dzieci w Polsce. Dane, liczby, statyst
Warunki i jakość życia dzieci w krajach rozwiniętych
Zalecenia Komisji Europejskiej - Inwestowanie w dzieci. Przerwanie cyklu marginalizacji
[1] Dane Eurostat: http://epp.eurostat.ec.europa.eu/portal/page/portal/income_social_inclusion_living_conditions/data/database
[2] Zalecenia Komisji Europejskiej z dn. 20.02.2013 r. „Inwestowanie w dzieci: przerwanie cyklu marginalizacji”,
http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2013:059:0005:0016:PL:PDF