Raport ONZ: Przez pandemię dramatycznie wzrósł poziom głodu na świecie
W ubiegłym roku 1/10 globalnej populacji była niedożywiona. To aż 811 mln ludzi. Sytuację pogorszyły negatywne skutki pandemii COVID-19.
Choć wpływ pandemii na sytuację żywnościową na świecie nie został jeszcze dokładnie zbadany, pięć organizacji wstępnie oszacowało jej skutki. Tegoroczna edycja raportu „The State of Food Security and Nutrition in the World” jest wyjątkowa, ponieważ powstała już w czasie pandemii. Raport opracowały: Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa (FAO), Międzynarodowy Fundusz Rozwoju Rolnictwa (IFAD), Fundusz Narodów Zjednoczonych na rzecz Dzieci (UNICEF), Światowy Program Żywnościowy (WFP) i Światowa Organizacja Zdrowia (WHO).
Niestety pandemia ukazuje słabości naszych systemów żywnościowych, które zagrażają życiu ludzi na całym świecie, piszą szefowie pięciu agencji ONZ w przedmowie raportu. Nadchodzące wydarzenia takie jak Szczyt ONZ dot. Systemów Żywnościowych czy Konferencja Klimatyczna COP26 dają szansę na większe zaangażowanie dyplomatyczne w walce z głodem i zmianami klimatu.
Głód w liczbach
Już w połowie ubiegłej dekady poziom głodu na świecie zaczął rosnąć. Ten niepokojący trend utrzymywał się aż do roku 2020. Wówczas poziom głodu zwiększył się zarówno w wartościach bezwzględnych, jak i proporcjonalnych, przewyższając wskaźnik przyrostu populacji. Organizacje szacują, że w 2020 roku 9,9% wszystkich ludzi na świecie było niedożywionych. Rok wcześniej wskaźnik ten wynosił 8,4%.
Ponad połowa wszystkich niedożywionych ludzi (418 mln) mieszka w Azji, a ponad 1/3 (282 mln) w Afryce. Najmniej niedożywionych jest w Ameryce Środkowej i Karaibach (60 mln). Niestety, w ostatnim czasie, największy wzrost liczby osób niedożywionych odnotowano w Afryce. Tam aż 21% populacji głoduje.
Niedożywienie występuje we wszystkich formach, a dzieci płacą za nie najwyższą cenę. W ubiegłym roku ponad 149 mln dzieci poniżej 5. roku życia było zbyt niskich jak na swój wiek, 45 mln - zbyt chudych jak na swój wzrost, a niemal 39 mln miało nadwagę. To wszystko są konsekwencje niedożywienia. Trzy miliardy dzieci i osób dorosłych nie miały dostępu do zdrowej diety, głównie z powodu jej wysokiej ceny. Z kolei niemal 1/3 kobiet w wieku rozrodczym cierpi na skutek anemii.
Inne przyczyny głodu i niedożywienia
W wielu regionach świata pandemia wywołała recesję i utrudniła dostęp do żywności. Najtrudniejsza sytuacja jest w krajach walczących z nierównościami oraz dotkniętych konfliktami, ekstremalnymi zjawiskami pogodowymi czy innymi spowolnieniami gospodarczymi. Wszystkie te czynniki autorzy raportu określają jako głównie przyczyny powodujące brak bezpieczeństwa żywnościowego.
Biorąc pod uwagę obecne trendy, szacuje się, że Cel Zrównoważonego Rozwoju numer 2 (Zero Głodu do 2030 r.) nie zostanie osiągnięty przez prawie 660 mln ludzi. 30 mln z nich będzie niedożywionych z powodu długotrwałych konsekwencji pandemii.
Co można (wciąż) zrobić
Transformacja systemów jest niezbędna, aby osiągnąć bezpieczeństwo żywnościowe, poprawić jakość odżywiania i zapewnić wszystkim dostęp do zdrowej diety. Organizacje w raporcie przedstawiają sześć „ścieżek transformacji”, które pomogą przeciwdziałać przyczynom głodu i niedożywienia.
W zależności od konkretnej przyczyny niedożywienia (lub kombinacji przyczyn) w danym kraju, autorzy raportu apelują do decydentów o:
- integrację polityki humanitarnej i rozwojowej oraz budowanie pokoju na obszarach dotkniętych konfliktami – na przykład poprzez środki ochrony socjalnej, aby zapobiec sprzedaży skromnego majątku przez rodziny w zamian za żywność;
- zwiększenie odporności systemów żywnościowych na zmiany klimatu – na przykład poprzez oferowanie rolnikom ubezpieczeń od ryzyka klimatycznego;
- wsparcie osób najbardziej narażonych na trudności gospodarcze – na przykład poprzez programy wsparcia rzeczowego lub finansowego;
- interwencje w całym łańcuchu dostaw, aby obniżyć koszty pełnowartościowej żywności – na przykład poprzez ułatwienie producentom owoców i warzyw dostępu do rynków;
- walkę z ubóstwem i nierównościami – na przykład poprzez wzmocnienie jakości żywności w ubogich społecznościach;
- zmianę zachowań konsumenckich – na przykład poprzez zmniejszenie zawartości soli i cukru w produktach żywnościowych i ochronę dzieci przed agresywnymi praktykami marketingowymi promującymi niezdrową żywność.
Autorzy raportu apelują o stworzenie warunków umożliwiających transformację oraz szerokie konsultacje, aby wzmocnić pozycję kobiet i młodych ludzi. Przede wszystkim jednak, organizacje przekonują, że świat musi działać TERAZ. Inaczej w najbliższych latach będziemy nadal świadkami rosnącego w zastraszającym tempie poziomu głodu i niedożywienia.