Dzieci z powodu coraz częściej występujących upałów narażone są na wiele problemów zdrowotnych: od udaru cieplnego po biegunkę i niską masę urodzeniową. Ich podatność na przegrzanie podnosi ryzyko wystąpienia astmy, alergii, chorób serca i problemów z układem oddechowym. Wysokie temperatury mogą również narażać je na brak dostępu do bezpiecznych źródeł wody z powodu susz.
Gdy robi się ekstremalnie gorąco przyswajanie wiedzy i zdobywanie nowych umiejętności staje się wyzwaniem, ponieważ upał wpływa negatywnie na koncentrację. Z tego powodu przyszłość najmłodszych pokoleń jest zagrożona - bez edukacji nie mogą osiągnąć swojego pełnego potencjału. Ekstremalnie wysoka temperatura wpływa również na dorosłych. Kobiety w ciąży mogą doświadczyć większego ryzyka komplikacji podczas porodu.
Dorośli odczuwają ciepło inaczej niż dzieci, co utrudnia im ocenę niebezpiecznych sytuacji i objawów chorób związanych upałami u najmłodszych.
Jak chronić dzieci przed upałami?
Choroby związane z ciepłem występują, gdy ekspozycja na wysokie temperatury i wilgotność, przekracza zdolność organizmu do schładzania się. Objawy przegrzania mogą być łagodne (np. wysypki u niemowląt), ale też poważniejsze, zagrażające życiu. Dla przykładu udar cieplny, który jest diagnozowany, gdy temperatura ciała przekracza 40°C, może prowadzić do niewydolności narządów.
Dzieci są szczególnie wrażliwe na upały, ponieważ ich ciała dłużej zwiększają produkcję potu i dłużej aklimatyzują się w ciepłym środowisku niż ciała dorosłych. Młodsze dzieci są także bardziej podatne na odwodnienie, ponieważ większy procent ich masy ciała to woda. Pediatrzy radzą rodzicom i opiekunom, aby monitorowali, ile wody piją dzieci, i zachęcali je do picia, zanim o to poproszą.
Pragnienie wskazuje, że organizm jest już odwodniony.
Aby pomóc dzieciom podczas upałów i chronić je przed chorobami związanymi z ciepłem należy:
- zachęcać je do częstego picia wody;
- przebywać z nimi w chłodniejszych miejscach;
- zapewnić im aktywności, które wiążą się z mniejszym wysiłkiem;
- unikać przebywania na zewnątrz podczas gorących godzin południowych i popołudniowych.
Czym są fale upałów?
Jesteśmy narażeni na różne formy występowania upałów, które mogą przychodzić krótkimi falami z dużą częstotliwością (wysoka częstotliwość upałów), występować długotrwale (długi czas trwania upału), a także być szczególnie uciążliwe (duża intensywność upałów). Jako falę upałów przyjmujemy dowolny okres trwający 3 dni lub dłużej, kiedy maksymalna temperatura każdego dnia mieści się w górnych 10% średniej z 15 dni.
Prognoza na przyszłość
W ostatnich latach fale upałów w Europie i Azji Środkowej stały się częstsze, a prognozy wskazują, że w całym regionie występowanie wysokich temperatur ma się zwiększyć. Już zgodnie ze scenariuszem globalnego wzrostu temperatury o 1,7°C, do 2050 r. wszystkie dzieci w Europie i Azji Środkowej będą narażone na wysoką częstotliwość fal upałów. Szacuje się, że 81% ludzi będzie mierzyć się z falami upałów, a 28% z ich wysoką intensywnością. W bardziej pesymistycznych scenariuszach wzrostu temperatury o 2,4°C, 97% dzieci w regionie ma być narażonych na długotrwałe upały, a 56% na dużą intensywność upałów.
Dzieci w Polsce również doświadczają negatywnego wpływu coraz częstszych fal upałów.
Pomimo wielkiego ryzyka, jakie dzieci ponoszą z powodu upałów i innych zagrożeń klimatycznych, świadomość społeczna, deklaracje i działania polityczne oraz finansowanie są niewystarczające.
Musimy zacząć działać teraz!
UNICEF przygotował sześć zaleceń dla rządów w całej Europie i Azji Środkowej, które pozwolą chronić dzieci, które są szczególnie narażone na skutki fal upałów.
- Uwzględnić mitygację i adaptację do fal upałów w ramach krajowych zobowiązań do redukcji emisji (NDC – ang. Nationally Determined Contributions), krajowych planów adaptacji do zmian klimatu, regulacji w zakresie zarządzania i ograniczania ryzyka związanego z klęskami żywiołowymi, stawiając w centrum dzieci.
- Inwestować w podstawową opiekę zdrowotną w celu wspierania profilaktyki, wczesnego reagowania, diagnozowania i leczenia chorób związanych z upałami wśród dzieci, w tym szkolenie lokalnych pracowników służby zdrowia i nauczycieli.
- Rozwijać krajowe systemy wczesnego ostrzegania przed zagrożeniami klimatycznymi, przeprowadzanie lokalnych ocen środowiskowych oraz wspieranie inicjatyw w zakresie gotowości na sytuacje kryzysowe i budowania odporności na zmiany klimatu.
- Dostosować usługi w zakresie dostępu do wody, urządzeń sanitarnych i higieny, zdrowia, edukacji, żywienia, pomocy socjalnej i ochrony dzieci do skutków fal upałów.
- Zapewnić odpowiednie finansowanie działań chroniących dzieci i ich rodziny przed falami upałów.
- Zagwarantować dzieciom i młodzieży edukację i szkolenia w zakresie zmian klimatu oraz umiejętności ekologicznych.
Brak wody odbiera życie dzieciom w Rogu Afryki. Pomóż nam je ocalić.
Aktualne badania naukowe wskazują, że wzrost temperatur jest bezpośrednim wynikiem zmian klimatycznych. UNICEF wzywa rządy w całej Europie i Azji Środkowej do ograniczenia emisji dwutlenku węgla w celu ograniczenia globalnego ocieplenia do 1,5°C i podwojenia finansowania adaptacji do 2025 roku.
Link do raportu: https://www.unicef.org/reports/coldest-year-rest-of-their-lives-children-heatwaves
