Szczepionki przeciwko wirusowi HPV odgrywają kluczową rolę w eliminacji raka szyjki macicy, ale miliony dziewcząt nadal nie mają do nich dostępu.
Z powodu raka szyjki macicy co dwie minuty umiera kobieta. Liczba nowych przypadków rośnie w alarmującym tempie. Istnieje prosty sposób, aby temu zapobiegać. Rutynowe szczepienia przeciwko wirusowi brodawczaka ludzkiego (HPV), głównej przyczynie raka szyjki macicy, mogą uchronić kobiety przed zachorowaniem. W połączeniu z badaniami przesiewowymi i leczeniem, szczepionki odgrywają kluczową rolę w wyeliminowaniu tej śmiertelnej choroby.
Już ponad 130 krajów włączyło szczepionki przeciw HPV do rutynowych harmonogramów szczepień. To jednak wciąż za mało. Miliony kobiet i dziewcząt, zwłaszcza w najbiedniejszych krajach świata, nadal nie mają dostępu do badań przesiewowych, szczepionek i leczenia, które mogłyby uratować ich życie.
Pięć faktów o HPV, szczepionkach i raku szyjki macicy, które warto znać:
1. Rak szyjki macicy jest czwartym na świecie najczęściej występującym nowotworem u kobiet
Najwyższy wskaźnik zgonów z powodu tej choroby ma Afryka Subsaharyjska, Ameryka Środkowa i Azja Południowo-Wschodnia.
2. Prawie wszystkie przypadki raka szyjki macicy są powiązane z wirusem HPV
Ponad 95% przypadków raka szyjki macicy jest spowodowanych wirusem brodawczaka ludzkiego.
Wirus HPV jest najczęstszą chorobą przenoszoną drogą płciową na świecie. Istnieje ponad 200 typów wirusa HPV. Zarażenie większością z nich nie daje żadnych objawów, jednak typy wysokiego ryzyka mogą prowadzić do przewlekłych infekcji i stanów przedrakowych, dlatego tak ważna jest profilaktyka i badania przesiewowe.
3. Szczepionki przeciwko HPV mogą chronić przed nawet 90% przypadków raka szyjki macicy
Zaszczepienie się jest najskuteczniejszym sposobem uniknięcia zakażenia HPV i może chronić przed szczepami HPV, które powodują nawet 90% przypadków raka szyjki macicy.
Wiele krajów wprowadziło szczepionkę przeciw HPV do swoich rutynowych programów szczepień, głównie skierowanych do dziewcząt w wieku od 9 do 14 lat. Jednak to wciąż za mało.
Przeciwko wirusowi HPV została zaszczepiona mniej niż jedna na pięć dziewcząt na świecie*.
4. Badania przesiewowe i leczenie raka szyjki macicy są skuteczne i konieczne
Rutynowe badania przesiewowe są skutecznym sposobem wykrywania i diagnozowania raka szyjki macicy. W przypadku wczesnego rozpoznania tej choroby, często można ją wyleczyć wyłącznie za pomocą zabiegu chirurgicznego.
Istnieją skuteczne i sprawdzone badania przesiewowe oraz leczenie, ale zbyt wiele kobiet i dziewcząt wciąż nie ma do nich dostępu.
5. Najbardziej zagrożone są kobiety i dziewczęta w najbiedniejszych krajach świata
Rak szyjki macicy o wiele częściej dotyka kobiety i dziewczęta w krajach o niskich i średnich dochodach, co odzwierciedla globalne nierówności.
Ponad 9 na 10 kobiet, które zmarły na raka szyjki macicy, pochodziło z krajów o niższych dochodach*.
Zwiększenie dostępu do przystępnych cenowo programów szczepień, badań przesiewowych i leczenia ma kluczowe znaczenie.
Jak pomaga UNICEF?
UNICEF, we współpracy z darczyńcami i partnerami, pracuje nad zwiększeniem dostępu do profilaktyki, badań przesiewowych i zabiegów leczenia raka szyjki macicy. Nasze cele to:
- zapewnianie krajom przystępnych cenowo i niezawodnych szczepionek przeciwko HPV oraz testów diagnostycznych,
- wzmacnianie systemów opieki zdrowotnej, aby można było skutecznie dostarczać szczepionki przeciw HPV; obejmuje to m.in. szkolenie pracowników ochrony zdrowia oraz zadbanie o sprawne dostarczanie i prawidłowe przechowywanie szczepionek,
- ścisła współpraca z lokalnymi społecznościami w celu budowania zaufania do programów szczepień przeciwko HPV,
- wkład w badania na temat skuteczności i wpływu programów szczepień przeciw HPV; obejmuje to gromadzenie danych na temat zasięgu szczepień, ich skuteczności i wpływu na częstość występowania raka szyjki macicy.
Źródła:
https://www.unicef.org/stories/fast-facts-hpv-cervical-cancer
* Wszystkie cytowane w artykule dane dotyczą 2022 roku.